Ono čime Sokobanja, najstarija banja u Srbiji, privlači turiste, pre svega su njen vazduh i priroda. Banja pod Ozrenom, svakako se može pohvaliti velikim brojem izletišta što je u ovoj situaciji, kakvoj se trenutno nalazi čitav svet zbog pandemije korona virusa, još jedna prednost. Boravak u prirodi omogućava držanje određene socijalne distance, a na uređenom izletištu, turisti mogu provesti čitav dan, što mnogi i čine.
Posetili smo „Lepteriju” najpoznatije izletište u Sokobanji,i uverili se u to da je izuzetno posećeno. Naime, Uredbom Vlade Repoblike Srbije 2002. godine područje oko klisure Moravice stavljeno je pod zaštitu na površini od 345,33 ha kao Predeo izuzetnih odlika „Lepterija – Sokograd”. Ovo je područje izvanredne pejzažne raznolikosti sa atraktivnim geomorfološkim oblicima i pojavama, bogatom i raznovrsnom florom i faunom i kulturno-istorijskim vrednostima – kao što je srednjevekovno utvrđenje Sokograd.
Turisti kažu da im pre svega odgovara što je ovo izletište udaljeno svega 2 km od centra. Do njega možete stići laganom šetnjom ali i kolima asfaltnim putem a oni smeliji mogu do ovog mesta stići i živopisnom stazom koja vodi duž obala Moravice. Ono što goste takođe privlači je i što je ovo izletiše uređeno za celodnevni boravak, sa klupicama i stolovima. Tu je i uređena plaža na levoj obali Moravice i parkovski kompleks za decu sa brojnim rekvizitima od drveta. Od Lepterije, prema Sokogradu, nalazi se mnoštvo mesta za jednodnevni piknik i nekoliko manjih pećina do kojih se dolazi uredenim stazama, a na desnoj obali reke, u predivnom ambijentu i hladovini, turisti po povoljnim cenama, mogu uživati u specijalitetima kafane „Kod Pudle”.
U neposrednoj blizini ovog izletišta na desnoj obali reke Moravice na visini od oko 40 metara nalazi se i prirodni fenomen „Bogorodica u steni”, koja je zapravo usek u obliku Bogorodice sa Hristom u naručju, kome se već godinama pripisuju isceliteljske moći, a postoji verovanje da posebno pomaže nerotkinjama. Na nekoliko stotina metara od useka u obliku Bogorodice, nalazi se crkva posvećena Presvetoj Bogorodici.
O nazivu ovog izletišta postoji lepa i mnogima poznata legenda po kojoj je „Lepterija” dobila ime po ćerki gospodara Sokograda u koju se zaljubio Župan, sin gospodara i zapovednika Vrmdžanskog grada i koji su stradali zbog ljubavi. Međutim, ova tužna ljubavna priča, ipak je samo mit a zapravo se smatra da je ime – Lepterija nastalo prema grčkom „elefterija” što znači slobodište. Smatra se da su u Sokogradu, nadomak Lepterije živeli robovi, koji su izlazili van zidina tvrđave i okupljali se oko izvora vode a da je među robovima bilo i Grka, pa otud ime, prema njihovom slobodištu. U svakom slučaju, i sama simbolika imena ovog izletišta je predivna, a ono što je činjenica je da su ljudi kroz vekove voleli ovo mesto i u njemu nalazili svoju slobodu.
